जुन्नर वन विभाग

जुन्नर वन विभाग: नैसर्गिक संपदेचे संरक्षण, वन्यजीवांचे व्यवस्थापन, आणि स्थानिक जीवनस्तर सुधारण्यासाठी ठोस उपाययोजना. आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून e-governance द्वारे सुलभ प्रशासन आणि पर्यावरणीय संरक्षण. | झाडे, प्राणी व पक्ष्यांचा माहितीसोबत वन्यजीव सप्ताह साजरा | जुन्नरच्या सडे पठरांचा माथेरानच्या धर्तीवर संवर्धन आराखडा

एैतिहासिकदृष्या महत्त्वाचा किल्ला

किल्ला जीवधन

जीवधन हा भारताच्या महाराष्ट्र राज्यातील एक गिरीदुर्ग आहे. घाटघरच्या परिसरात असलेला हा पुर्वाभिमुख किल्ला प्राचीन नाणेघाटाच्या व्यापारी मार्गाच्या संरक्षणासाठी उभारण्यात आला असावा. या गडावर जाण्यासाठी दोन मार्ग आहेत.  घाटघर गावातुन पुर्वेच्या दिशेने जुन्नर दरवाजा मार्ग,  नाणेघाटाच्या  बाजुने वनविभागाच्या जंगलातून वर जाणारा कल्याण दरवाजा मार्ग.  नाणेघाटापासुन जीवधन किला अगदी हाकेच्या अंतरावर आहे. जीवधनच्या पायथ्याचे गांव म्हणजे घाटघर. बांबूची वने हे या गावचे वैशिष्ट्य होय.

जीवधन  किल्ल्यातील प्रमुख आकर्षणे

धान्य कोठार

गडाच्या अंतर्भागात एकात-एक अशी तीन धान्य कोठार आहेत. याच्या प्रवेशद्वाराच्या आतील पहिल्या खोली मध्ये वेगवेगळे कोरीव नक्षीकाम पहावयास मिळते. इ.स. 1818 च्या शेवटच्या मराठे इंग्रज युद्धात या कोठारांतील धान्याला आग लावली गेली होती, त्याची राख आजही या धान्य कोठारांमध्ये राख पहावयास मिळते.

वानरलिंगीसुळका (खडा पारशी) :-

दक्षिण विस्तार असलेल्या या गडाच्या एका टोकाला सुमारे 350 फुट उंचीचा वानरलिंगी नावाचा एक सुळका लक्षवेधी आहे. या गडाच्या परिसरामध्ये नाणेघाट, नानाचा अंगठा, हडसर किल्ला, चावंड किल्ला, निमगिरी किल्ला आणि कुकडेश्वराचे प्राचीन मंदिर या सारखी ठिकाणे पाहू शकतो.

इतिहास

शिवजन्माच्या वेळी अस्ताला जाणाऱ्या निजामशाहीच्या देणारा किल्ला म्हणजे जीवधन होय.१७ जून १६६३रोजी निजामशाही बुडाली. शहाजीराजांनी निजामशाहीचा शेवटचा वंशज मुर्तिजा निजाम याला जीवधनच्या कैदेतूनसोडवून संगमनेरजवळील पेमगिरी किल्ल्यावर त्याला निजामशहा म्हणून घोषित केले व स्वतः वजीर बनले.

गाईड यादी

उमेदवाराचे नांवगावमोबाईल नंबर
बबन गणपत मडकेदेवळे8830386706
विनोद तानाजी शिंदेउंडेखंडक7040011229